Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli subayların sicil işlemleri, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve 27.12.1998 tarih ve 23566 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Subay Sicil Yönetmeliğine göre yürütülmektedir.
Yönetmelik; subayların rütbe terfii, rütbe kıdemliliği, kademe ilerlemesi, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma işlemlerini; bu işlemlere esas olacak sicil belgelerinin şekil ve muhtevasını, düzenleme ve gönderilme usulünü, sicil değerlendirme ve denetleme kurullarının çalışma esaslarını; rütbe terfii, rütbe kıdemliliği ve kademe ilerlemesi yapamayanlar hakkında yapılacak işlemleri; general ve amirallerin kıt’a hizmeti sürelerini, astsubaylıktan subay olma şartlarını ve diğer hususlarda yapılacak işlemleri düzenlemektedir.
SİCİL ÜSTLERİ
Sicil üstleri; sicil belgelerindeki nitelikleri tam bir tarafsızlık, adalet ve vicdanî kanaatle değerlendirmekten sorumludurlar.
Subayların Sicillerini Düzenlemeye Yetkili En Alt Seviyedeki Birinci Sicil Üstleri (Sb.Sic.Yön. 6.Md.)
Kara Kuvvetleri Komutanlığında: Kıt’alarda; en az bölük (batarya) komutanı veya eşidi birlik komutanı, Karargâh ve kurumlarda; en az kısım amiri veya eşidi görev yerlerinde bulunan komutan yahut amirlerdir.
Deniz Kuvvetleri Komutanlığında: Gemilerde; en az bölüm amiri, Kara birliklerinde; en az bölük (batarya) veya eşidi birlik komutanı,Karargâh ve kurumlarda; en az kısım amiri veya eşidi görev yerlerinde bulunan komutan yahut amir, Uçuş birliklerinde; en az filo, kıt’a, birlik komutanıdır.
Hava Kuvvetleri Komutanlığında: Uçuş birliklerinde; en az filo, kıt’a, birlik komutanı, Yer birliklerinde; en az bölük, kıt’a, birlik komutanı, kısım amiri veya eşidi, Karargâh ve kurumlarda; en az kısım amiri veya eşidi görev yerlerinde bulunan komutan yahut amirlerdir.
Birinci sicil üstlerinin en az üsteğmen rütbesinde olmaları şarttır. Ancak, yukarıdaki makamlara vekâleten atanan teğmen rütbesindeki subaylar da sicil yazmaya yetkilidirler.
Ancak, rütbe ve kıdem itibarıyla kendisinden daha kıdemli veya üst rütbeli yahut aynı nasıplı subaylara emir ve komuta eden subaylar, bu durumdaki subaylara sicil düzenleyemez.
Subayların İkinci ve Üçüncü Sicil Üstleri (Sb.Sic.Yön. 7.Md.)
İkinci sicil üstleri, kuruluş bağlantısına göre birinci sicil üstünün; üçüncü sicil üstleri, kuruluş bağlantısına göre ikinci sicil üstünün, bir üst görev yerinde bulunan komutan veya amirleridir.
Bazı Özel Durumlar
Atandıkları Görev Yerleri Dışında Çalıştırılanların Sicil Üstleri (Sb.Sic.Yön. 9.Md.)
Geçici Görevlendirilen subayların sicil üstleri, görevlendirme süresi 3 ay ve daha fazla ise geçici görev yaptıkları yerin kuruluş bağlantısına göre tespit edilir.
Üç aydan az süreli geçici görev ile kurs ve yurt içinde lisansüstü öğrenim yapmak maksadıyla görevinden ayrılan personel hakkında sicil belgesi atamalı olduğu birlik veya kurumca düzenlenir.
Sicil Üstleri Aynı Şahıs Olamaz (Sb.Sic.Yön. 14.Md.)
Sicil belgesinin düzenlendiği tarihte bir subayın birinci, ikinci veya üçüncü sicil üstü aynı şahıs olamaz.
Sicil Düzenleyebilmek İçin Gerekli Asgarî Süre (Sb.Sic.Yön. 15.Md.)
Bir sicil üstü, asil veya her ne suretle olursa olsun vekil olarak, o görev yerinde sicili düzenlenecek kimse ile beraber o sicil dönemi içerisinde fiilen en az üç ay görev yapmadıkça sicil düzenleyemez.
Hakkında sicil düzenlenecek kişinin sicil süresi içinde ayrıldığı kurs, izin, üç aydan az süreli geçici görev, istirahat, hastane ve hava değişimi gibi yasal mazeret sürelerinin toplam olarak bir ayı, fiilî görevden sayılır.
Sicil Amirlerinin Sicil Düzenleyemeyeceği Haller (Sb.Sic.Yön. 16.Md.)
Kıdemli olan veya kendisi ile aynı nasıplı subay hakkında,
Sicil düzenlenecek personel ile aralarında; sonradan kalksa bile evlilik bağlılığı bulunmuş veya bulunanlar ile kan veya sıhrî usul veya füru hısımlığı yahut evlat edinme ilişiği veya üçüncü dereceye kadar (Bu derece dahil) kan veya evlilik kalmasa bile ikinci dereceye kadar (Bu derece dahil) sıhrî civar hısımlığı bulunanlar hakkında,
Sicil belgelerinin düzenleneceği tarihte sicil üstü, açıkta veya tutuklu ise.
Sicil üstlerine Müdahâle Edilemezi (Sb.Sic.Yön. 18.Md.)
Sicil belgelerindeki niteliklerin değerlendirilmesinde herhangi bir makam ve amir, sicil üstlerine müdahale edemez, telkinde bulunamaz.
SİCİL BELGELERİ
Sicil Belgelerinin Amacı (Sb.Sic.Yön. 19.Md.)
Sicil belgeleri, personelin yeteneklerini, görevdeki başarı derecelerini saptamaya ve dolayısıyla her işi yeterli olana verebilmeye; yüksek seviyedeki işleri yapacak yetenekte olanları meydana çıkarmaya ve bu suretle Silahlı Kuvvetlerin komuta zincirini düzenlemeye yarar.
Sicil belgelerindeki nitelikler (Sb.Sic.Yön. 23.Md.)
a. Temel nitelikler bölümü :
Bu bölüm, her subayda mutlaka olması gerektiği değerlendirilen nitelikleri ihtiva etmekte olup, nota tahvil edilmez. Bu niteliklerde zafiyet görülmesi hâlinde, yapılacak inceleme ve takibi müteakip personel hakkında Türk Silahlı Kuvvetleri Yüksek Disiplin Kurulları Yönetmeliği esaslarına göre işlem tesis edilir.
b. Sicil üstlerinin değerlendirmesi bölümü (Teğmen-Albay):
(1) Genel değerlendirme (Kategori):
Bu bölümde, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albayların bulunduğu görev yerindeki performansını değerlendirecek kategorileri yer almaktadır. Bu kategoriler, nota tahvil edilmek suretiyle subayın kendi emsalleri içinde ayırt edilmesine imkân sağlar. Bu kategoriler; ÜSTÜN BAŞARILI, BAŞARILI, YETERLİ VE YETERSİZ şeklindedir.
(2) Ayırt edici nitelikler bölümü:
Bu kısımda; teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albayların bulunduğu görev yerindeki performansını değerlendirecek ayırt edici nitelikler yer almaktadır.
c. Sicil üstlerinin değerlendirmesi bölümü (General/Amiral):
Bu bölümde General/Amiral değerlendirme notu yer almaktadır.
d. Personelin başarılı olabileceği görevler:
Bu kısım, subayın gelecekte başarılı olması muhtemel görev alanlarının iki öncelikle işaretlendiği bölümdür. General/amiraller için; komutanlık görevleri, karargâhta yöneticilik görevleri, kurumlarda yöneticilik görevleri; teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albaylar için; kıta subaylığı ve komutanlık görevleri, karargâh ve kurumlarda yöneticilik görevleri, karargâh subaylığı görevleri, eğitim/öğretim görevleri, mesleki uzmanlık görevleri şeklindedir.
e. Bir üst göreve hazırlık durumu:
Bu kısım, subayın bir üst göreve uygunluk durumunun işaretlendiği bölümdür. Bölümde işaretlenebilecek durumlar; “Bir üst göreve hazırdır.” “Eğitimi gereklidir.” “Bir üst göreve hazır değildir, yapamaz.” şeklindedir.
f. Müstakil görev yapma kabiliyeti:
Bu kısımda, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albayların müstakil görev yapma yeterliliğinin işaretlendiği durumlar yer almaktadır. Bunlar sırasıyla; “Yapar” ve “Yapamaz” şeklindedir.
g. Temsil kabiliyeti:
Bu kısımda, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albayların temsil kabiliyetinin işaretlendiği durumlar yer almaktadır. Bunlar sırasıyla; “Vardır” ve “Yoktur” şeklindedir.
Sicil Belgelerinin Düzenlenmesi (Sb.Sic.Yön. 24.Md.)
Birinci sicil üstleri; sicil doldurma zamanında emri altında bulunan bütün subayların sicillerini doldurur. Bir subay hakkında sicil düzenlenebilmesi için; o subayın, o sicil süresi içinde, sicil verecek amir ile birlikte en az üç ay fiilen görev yapması şarttır.
Sicil belgelerinde subayın değerlendirilmesini sağlayacak nitelikler ve bu niteliklerin subayda bulunma derecesini ölçmeye imkân veren kıstaslar bulunmaktadır.
Sicil üstleri teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albaylar için not takdiri yapmaz, niteliklerin bulunma derecesini, niteliğe ait kıstaslardan birisini işaretlemek suretiyle belirler.
Sicil üstleri general/amiraller için not takdiri yapar. Sicil belgesindeki personele ait bilgilerin, tam ve doğru olarak doldurulması sorumluluğu, birinci sicil üstüne aittir.
Birinci sicil üstü, teğmen-albay sicil belgesinde yer alan “Personelin Başarılı Olabileceği Görevler”i, sicil alan personelin performansını ve potansiyelini dikkate alarak işaretler.
Sicil üstleri, sicil belgesi ve Türk Silâhlı Kuvvetleri sicil belgesi düzenleme kılavuzunda yer almayan hususlarla ilgili varsa ilâve kanaatlerini yazabilirler. Bu kanaatler, ihtiyaç duyulması halinde, sonraki sicil üstleri ve/veya ilgili birimler tarafından, personel hakkında yapılacak değerlendirmeler ile atama, seçim, görevlendirme vb. konularında personel hakkında verilecek kararlarda kullanılabilir.
Teğmen-albay sicil belgesinde birinci sicil üstleri tarafından ÜSTÜN BAŞARILI ve KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ÜSTÜNDE ile YETERSİZ ve KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ALTINDA olarak değerlendirilen Ortak Nitelikler için tek, Görev Alanı Niteliklerinin her biri için ayrı olacak ve öncelikle NE ZAMAN, NEREDE ve NEDEN sorularına cevap verecek şekilde en az 20 kelimeden (150 karakter) oluşan gerekçe yazılması zorunludur.
Gerekçelerin şekil ve anlamlılık uygunluğu sıralı sicil üstleri ve Kuvvet Personel Başkanlıklarının uygun göreceği birimler tarafından incelenir. Birinci sicil üstü elektronik ortamda sicil verme işleminin tamamlanmasını müteakip ikinci sicil üstüne bilgi verir. Matbu sicil belgesi doldurulması durumunda ilgili bölümleri doldurur, imza eder ve ikinci sicil üstüne gönderir.
İkinci sicil üstleri, birinci sicil üstleri tarafından doldurulan maiyetindeki personele ait sicil belgelerini inceler. Birinci sicil üstünün işaretlemelerinin tamamına katılıyorsa, nitelikleri işaretlemez, “2 nci Sicil Üstü Değerlendirmesi” bölümündeki “Birinci Sicil Üstüne Katılıyorum” bölümünü işaretler ve “Sicil Üstlerine Ait Bilgiler” bölümünü doldurur, sicil belgesi matbu ise imza eder.
İkinci sicil üstleri, birinci sicil üstlerinin işaretlediği niteliklerden herhangi birisine, bir kısmına veya tamamına katılmadığı takdirde aynı bölümdeki “Birinci Sicil Üstüne Katılmıyorum” bölümünü işaretler ve değerlendirmesini yapar, “Sicil Üstlerine Ait Bilgiler” bölümünü doldurur, sicil belgesi matbu ise imza eder.
Aşağıda belirtilen durumlarda ikinci sicil üstü, mutlaka niteliklerin tamamını işaretlemek zorundadır:
Birinci sicil üstleri, sicil düzenlemek için yeterli süre o personel ile çalışmamış ise,
2 Mayıs (yükselme sırasındaki personel için 1 Nisan) tarihindeki birinci sicil üstü, sicil düzenlemek için yeterli süre o personel ile çalışmamış ise,
Görevden ayrılma ve kanaat değişikliği nedeniyle sicillerin tanziminde.
Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen birinci sicil üstünün sicil düzenleyemeyeceği hallerde de, ikinci sicil üstü, birinci sicil üstü olarak niteliklerin tamamını işaretler.
İkinci sicil üstü elektronik ortamda sicil verme işleminin tamamlanmasını müteakip üçüncü sicil üstüne bilgi verir. Matbu sicil belgesi doldurulması durumunda ilgili bölümleri doldurur, imza eder ve üçüncü sicil üstüne gönderir.
Sicil üstleri elektronik ortamda sicil verme işlemini tamamladıklarını sıralı üstlerine silsile yolu ile bildirir. Birinci sicil üstleri sicil verme işlemini elektronik ortamda gerçekleştiremiyorsa bu yönetmelikte belirtilen matbu sicil formunu doldurarak imza eder ve ikinci sicil üstlerine gönderir. İkinci sicil üstleri de aynı form üzerinde kendisine ait bölümleri işaretleyerek değerlendirmesini yapar ve sicil formunu üçüncü sicil üstlerine gönderir. Sicil üstlerince, doldurulan matbu formların fotokopisi, elektronik ortamda doldurulan formların çıktısı alınmaz.
Birinci veya ikinci sicil üstlerinin herhangi bir nedenle nota tahvil edilecek değerlendirme yapamaması durumu ile birinci ve ikinci sicil üstü tarafından işaretlenen genel değerlendirme kategorisi arasında birden fazla seviye farkı olması durumlarında düzenlenecek sicil belgeleri hariç olmak üzere üçüncü sicil üstlerinin, sicil belgelerini tanzim etmesi kendi isteğine bağlıdır. Ancak, birinci veya ikinci sicil üstlerinden herhangi birisinin değerlendirme yapamaması hâlinde, orgeneral veya oramiral rütbesindeki üçüncü sicil üstleri hariç olmak üzere, üçüncü sicil üstleri mutlaka değerlendirme yaparlar.
Üçüncü sicil üstleri, yukarıda belirtilen durumların dışındaki personelin tamamına veya bir kısmına ait sicillerde niteliklere ait kıstasların işaretlenmesi ve kanaat yazma yetkisi hariç olmak üzere diğer yetkilerini, lüzum gördükleri takdirde her sicil döneminde yazılı emirle ikinci sicil üstlerine devredebilirler. Yetki devrinde bulunan üçüncü sicil üstleri, istediği personel hakkında sicil tanzim edebilirler.
Sicil üstleri, ihtiyaç duydukları taktirde sicil belgesinde ve Türk Silâhlı Kuvvetleri Sicil Belgesi Düzenleme Kılavuzunda yer alan nitelikler dışında varsa ilâve olumlu ve olumsuz kanaatlerini “Gerekçe ve kanaat” bölümlerinde belirtirler.
Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarında yapılan incelemede, sicil üstlerinin Sicil Üstü Değerlendirme Notlarının arasında 20 veya daha fazla not farkı bulunması hâlinde, personelin durumu Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulunda görüşülür ve bu Yönetmeliğin 35 inci ve 36 ncı maddesi esaslarına göre işlem yapılır.
Sicil ile ilgili belgeler; sicil üstlerince belirtilen işlemlerin yapılmasını müteakip, en az tugay ve eşidi birlik ve kurumlar tarafından toplanarak, ilgili Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlığına gönderilir.
Sicil üstünün veya sicil alan personelin görevinden ayrılması hâlinde sicil belgelerine aşağıdaki işlem yapılır.
1) 30 Ağustos-2 Mayıs tarihleri arasında görevden ayrılma durumunda yapılacak işlem:
(a) Birinci sicil üstü:
Sicil alan personelle üç aylık çalışma süresini tamamlayan birinci sicil üstü, elektronik sicil formunda veya matbu sicil belgesinde kendisine ait bölümü işaretler, varsa ilâve kanaatlerini yazar ve matbu sicil belgesinde yeni birinci sicil üstüne teslim etmek üzere imza bloğunu doldurur. Elektronik sicil verilmesi durumunda çıktı alınıp imza bloğunun doldurulması işlemi yapılmaz, durum yeni birinci sicil üstüne bildirilir.
Yeni birinci sicil üstü, 2 Mayıs tarihinde sicil alan personel ile üç aylık çalışma süresini tamamladı ise, aynı sicil belgesinde veya elektronik sicil formunda kendisine ait bölümü işaretler, varsa ilave kanaatlerini yazar ve imza bloğunu doldurur ve matbu sicil belgesinde ikinci sicil üstüne teslim etmek üzere imza bloğunu doldurur. Matbu sicil belgesini bu Yönetmeliğin 24 üncü maddesi esaslarına göre ikinci sicil üstüne gönderir, elektronik sicil belgesi tanziminde ise ikinci sicil üstüne bilgi verilir. Personelin tüm yeni birinci sicil üstleri aynı işlemleri yaparlar. Birinci sicil üstlerinin hiç birisinin sicil düzenleyememesi durumunda, bu Yönetmeliğin 16 ncı maddesi gereğince ikinci sicil üstü, birinci sicil üstü olarak niteliklerin tamamını işaretler.
(b) İkinci sicil üstü:
Sicil alan personelle üç aylık çalışma süresini tamamlayan ikinci sicil üstü, elektronik sicil formunda veya matbu sicil belgesinde kendisine ait bölümü işaretler, varsa ilâve kanaatlerini yazar ve matbu sicil belgesinde yeni ikinci sicil üstüne teslim etmek üzere imza bloğunu doldurur. Elektronik sicil verilmesi durumunda çıktı alınıp imza bloğunun doldurulması işlemi yapılmaz, durum yeni ikinci sicil üstüne bildirilir.
Yeni ikinci sicil üstü, 2 Mayıs tarihinde birinci sicil üstü tarafından gönderilen sicil belgesinin ikinci sicil üstüne ait soldaki sütununa, bir önceki ikinci sicil üstü tarafından verilen ayrılış sicil belgesindeki işaretleri ve varsa ilâve kanaatleri ve kimlik bilgilerini aktarır ve matbu sicil formu için imza bloğunu “Aslı Gibidir” yazarak imzalar. Elektronik sicil formunun tanziminde ise bu işlem yapılmaz, sadece sicil alan personelle üç aylık çalışma süresini tamamlayan ikinci sicil üstü kendisine ait bölümü işaretler, varsa ilâve kanaatlerini yazar ve durumu üçüncü sicil üstüne bildirir. Matbu sicil belgesini, üçüncü sicil üstüne gönderir, elektronik sicil belgesi tanziminde ise üçüncü sicil üstüne bilgi verilir. Personelin tüm yeni ikinci sicil üstleri aynı işlemleri yaparlar. İkinci sicil üstlerinin hiç birisinin sicil düzenleyememesi durumunda, üçüncü sicil üstü, ikinci sicil üstü olarak değerlendirme yapar.
2) Üç aylık çalışma süresini tamamlayamaması nedeniyle sicil düzenleyemeyen sicil üstleri sicil tanzim edemezler, ancak personel ile görev yaptıkları tarihler ile kendi bilgi ve kanaatlerini yeni sicil üstlerine bildirirler. Ancak, vekâlet eden sicil üstü; 30 Ağustos-2 Mayıs tarihleri arasında parçalar halinde vekalet ettiği sürelerin toplamı üç ayı geçerse, üç ayı doldurduğu son vekaletinde sicil düzenler. Kanaat değişikliği sicilleri hariç, herhangi bir sicil üstü aynı sicil yılı içerisinde bir personele iki kez sicil tanzim edemez.
3) 2 Mayıs-30 Ağustos tarihleri arasında görevinden ayrılanlar için sicil düzenlenmez. Ancak sicil üstü kanaatinde bir değişiklik varsa bu Yönetmelik esaslarına göre bir sicil belgesi düzenler ve sicil belgesine, kanaatlerindeki değişikliğe neden olan hususları gerekçeleri ile beraber yazarak, matbu sicil belgesini bir üst sicil üstüne gönderir, elektronik sicil tanzim edildiyse bir üst sicil üstüne bilgi verir. Bir üst sicil üstü de, bu Yönetmelik esaslarına göre kendi hanesini doldurur ve üçüncü sicil üstüne gönderir veya bilgi verir. Üçüncü sicil üstü, birinci veya ikinci sicil üstleri tarafından tanzim edilen kanaat değişikliği sicil belgesindeki kendi hanesine mutlaka nitelikleri işaretler ve kanaatlerini yazar. Bu şekilde tanzim edilen sicil belgeleri, en az tugay ve eşidi birlik ve kurumlar tarafından toplanarak, Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlığına gönderilir, elektronik siciller için de bilgi verilir.
4) Haklarında ayrılış sicil belgesi tanzim edilen subayların o yılki sicil üstü değerlendirme notu, birinci sicil üstlerinden aldıkları notların ortalaması ile ikinci sicil üstlerinden aldıkları notların ortalamasının alınmasını müteakip çıkan notların ortalamasından elde edilen nottur. Üçüncü sicil üstünün ayrılış sicil belgesi tanzim etmesi durumunda aynı işleme üçüncü sicil üstlerinden alınan notların ortalaması da dâhil edilir. Haklarında kanaat değişikliği sicil belgesi tanzim edilen subayların o yılki sicil notu, görevden ayrılma sicili tanzim edilmemişse, kanaat değişikliği sicil belgesindeki nottur. Bu durumdaki personel hakkında daha önce, 2 Mayıs tarihi itibarıyla verilen sicil notları dikkate alınmaz.
5) Ayrılış sicil belgesi tanzim edilen ve terfi sırasında olan albaylar ile general ve amirallerin ayrılış sicil belgeleri, Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlığınca en geç 15 Temmuz tarihinde Yüksek Askeri Şûra Sekretaryasında bulundurulur.
6) Matbu sicil belgelerinde, bir sicil döneminde ikiden fazla sicil üstü ile çalışma durumunda birden fazla sicil belgesi kullanılır.
7) Görevden ayrılma, kanaat değişikliği, sicil belgelerinin düzenlenmesine ilişkin tarih aralıkları ile bu Yönetmelikte belirtilmeyen diğer uygulama esasları ilgili Kuvvet Komutanlıkları, Personel Başkanlıkları tarafından düzenlenir.”
Sicil belgeleri elektronik ortamda hazırlanır, mümkün olmaması durumunda matbu sicil belgesi doldurulur. Elektronik veya matbu olarak doldurulan sicil belgelerine bu Yönetmelikte belirtilen esaslara göre işlem yapılır. Ancak, Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarınca matbu sicil belgelerinin, elektronik ortamda sicil verebilecek ilk âmir tarafından elektronik ortama aktarılmasına, bu durumda matbu sicil belgesinin Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarına gönderilmesi ve gerekli eşleştirmeyi müteakip sicil belgelerinin imha edilebilmesine yönelik düzenleme yapılabilir.
Sicil belgelerinin düzenlenme ve gönderilme zamanları (Sb.Sic.Yön. 26.Md.)
Sicil belgeleri, sicil üstlerince 2 Mayıs tarihi itibarıyla düzenlenir ve gerekli işlemlerin yapılmasını müteakip, en az tugay ve eşidi birlik ve kurumlar tarafından 30 Mayıs tarihinde, Yüksek Askeri Şûra Sekretaryası ile Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarında bulundurulur.
Terfi sırasında bulunan general ve amiraller ile albayların sicilleri, sicil üstlerince ancak, 1 Nisan tarihi itibarıyla düzenlenir, en geç 30 Nisan tarihinde Kuvvet Komutanlıkları personel başkanlıklarında bulundurulur. Ayrıca, Yüksek Askeri Şûra Sekretaryasınca uygun görüldüğü takdirde, durum ve ihtiyaca göre sicil belgelerinin düzenlenme tarihleri değiştirilebilir.
Bu tarihlere göre düzenlenen siciller, o yılın 30 Ağustos tarihinde düzenlenmiş kabul edilir. Sicil üstünün kanaatinin değişmesi nedeniyle düzenlenecek siciller hariç olmak üzere, sicil düzenleme tarihi ile o yılın 30 Ağustos tarihi arasındaki sürede, o yıl için ayrıca sicil belgesi düzenlenmez.
Sicil verme dönemlerinde sicil üstlerine, gerekli değerlendirmeleri yapabilmeleri ve sıhhatli sicil verebilmeleri maksadıyla sicil verilecek personel sayısına bağlı olarak ve bir üst sicil üstünün takdirine göre 1-5 gün tahsis edilir.
Sicil belgelerinin yukarıda belirtilen tarihlerde düzenlenememesi halinde; birinci veya ikinci sicil üstleri nitelikleri değerlendirmeden sicil belgesinin “Sicil Süresi İçerisinde Değerlendirilen Personelin Sicil Üstleri” bölümündeki “açıklamalar” sütununda gerekli açıklamaları yapar, “Değerlendirmenin Nedeni” alanında “Süresiz Sicil Belgesi” hanesini işaretler, tarih ve imza bloklarını doldurur ve Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarına gönderirler. Elektronik sicil verme işleminde kanaat edinemeyen amirler sicil formunda herhangi bir işaretleme yapmaz, tarih ve kimlik bilgilerini ilgili hanelere işleyerek durumu amirine veya sonraki sicil üstüne bildirir.
Üç aylık görev süresini doldurmadığı için haklarında sicil düzenlenemeyenlerden; terfi sırasında bulunmayanlar 30 Ağustos, terfi sırasında bulunanlar 1 Temmuz tarihine kadar bu süreyi dolduruyorlar ise, sicil üstlerince doldurdukları tarih itibarîyle sicil tanzim edilerek, Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlığında bulundurulur.
Terfi sırasında olanlardan, albaylar hariç olmak üzere 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun 38 inci maddesinde yer alan belirli oranda sicil mecburiyetini, sicil belgelerinin düzenlenmesinden sonra, 30 Ağustos tarihine kadar tamamlayacak olanlar hakkında, süreyi doldurduğu tarih itibariyle sicil belgesi düzenlenir ve Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlığında bulundurulur.
Sicil Belgelerinin Gönderilmesi (Sb.Sic.Yön. 27.Md.)
Matbu sicil belgeleri; sicil üstlerince kapalı, mühürlü, “ÖZEL” gizlilik dereceli ve içinde sicil belgesi bulunduğunu belirtir bir kayıt taşıyan zarfa konulduktan sonra ikinci bir zarfa konularak ilgili sicil üstüne gönderilir. Elektronik ortamda sicil verilmesi durumunda, sicil belgesi sureti gönderilmez. Bu zarf içerisine, sicil belgesi ve sicil ile ilgili belgelerden başka bir şey konulamaz. Matbu olarak doldurulan belgeler optik okuyucularda değerlendirileceğinden; katlanmadan, hasar verilmeden gerekli şekilde ambalajlanarak ilgili sicil üstüne gönderilir. Elektronik sicil belgesine eklenmesi gereken belgeler, taranarak elektronik sicil belgesine ek yapılabilir.
Sicil belgelerinin zamanında düzenlenip, Kuvvet Komutanlıkları personel başkanlıklarında bulundurulmasından, hakkında sicil belgesi tanzim edilen subayın o tarihte bağlı olduğu en az tugay ve eşidi birlik komutanı veya kurum amiri sorumludur.
Sicil belgelerinin gizlilik derecesi (Sb.Sic.Yön. 28.Md.)
Sicil belgeleri “ÖZEL” gizlilik dereceli olup, yetkili olmayanlara gösterilemez. Herhangi bir kısmı yok edilemez. Sicil belgelerinin mühürlü ve özel gizlilik dereceli zarfları, yetki verilecek görevlilerden başkası tarafından açılamaz. Sicil belgelerini yetkili olmadığı hâlde açanlar ile belgede yazılı olan muhteviyatı yetkili olmayanlara açıklayanlar hakkında yasal işlem yapılır. Yukarıdaki hususlar elektronik sicil belgeleri için de uygulanır.
Belge eklenmesi zorunluluğu (Sb.Sic.Yön. 29.Md.)
Sicil üstleri; teğmen-albay sicil belgesindeki “Sicil üstlerinin değerlendirmesi” bölümünde yanında (*) işareti olan kıstasları işaretlemeleri hâlinde, 27 nci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde sicil belgelerine o sicil süresi içerisinde düzenlenmiş belge eklemek zorundadırlar.
Belge; mahkeme kararları, disiplin cezaları, sicil üstlerinin kanaatlerini ve gözlemlerini ihtiva eden tutanak ve benzeri dokümandır. Belgeler, kıstasın işaretlenmesini belirtebilecek nitelikte olmalıdır.
Sicil belgelerine personel başkanlıklarında yapılacak işlemler (Sb.Sic.Yön. 30.Md.)
Sicil belgelerinin Yüksek Askeri Şûra Sekretaryası ile Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarına gelmesini müteakip, aşağıdaki işlemler yapılır.
Sicil belgelerinin usulüne uygun olarak doldurulup doldurulmadığı, sicil subaylarınca kontrol edilir. Belge eklenmesi gerekli olan durumlar için eklenen belgeler kontrol edilir, eksiklikler tamamlattırılır.
Matbu olarak doldurulan sicil formunun bilgisayarda optik okuyucuda okutulacak kısmı, optik okuyucuda okutulur; sicil belgelerindeki optik okuyucu tarafından okunamayan bilgiler, operatörler yardımıyla manüel olarak bilgisayara yüklenir.
Sicil üstlerinin yaptığı işaretlemeler, bilgisayar yardımıyla nota tahvil edilir ve böylece sicil üstlerinin vermiş olduğu notlar bulunur ve hesap edilir.
Kıstasların nota tahvilinde Teğmen-Albay Sicil Formu genel değerlendirme notu;ÜSTÜN BAŞARILI için 90.00-100 puan,
BAŞARILI için 75.00-89.99 puan,
YETERLİ için 60.00-74.99 puan ve
YETERSİZ için 0-59.99 puan aralığını ifade eder.
Genel değerlendirme notu ÜSTÜN BAŞARILI işaretlenmesi durumunda 93, BAŞARILI işaretlenmesi durumunda 85, YETERLİ işaretlenmesi durumunda 71 ve YETERSİZ işaretlenmesi durumunda 59.99 olarak alınır ve müteakiben genel değerlendirme notuna eğer ayırt edici nitelikler bölümünde işaretleme yapılmış ise bu işaretlemelerin ağırlık puanları eklenerek veya çıkartılarak sicil üstü değerlendirme notu hesap edilir.Personelin görev alanlarına göre farklılaşan “Ayırt Edici Nitelik Ağırlık Puanları” Yönetmelik EK-12’de belirtilmiş olup bu ağırlıklar 100 puan üzerinden tespit edilen ağırlıklardır. EK-12’de belirtilen ağırlıklar KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ÜSTÜNDE şeklinde işaretlenen niteliklerde; ÜSTÜN BAŞARILI kategorisi için 7, BAŞARILI kategorisi için 5, YETERLİ kategorisi için 4’e, KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ALTINDA şeklinde işaretlenen niteliklerde ise; ÜSTÜN BAŞARILI kategorisi için 3, BAŞARILI kategorisi için 10, YETERLİ kategorisi için 11’e, YETERSİZ kategorisi için 59’a tahvil edilir ve KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ÜSTÜNDE şeklinde işaretlenen nitelikler için artı, KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ALTINDA şeklinde işaretlenen nitelikler için ise eksi olarak alınır. YETERSİZ kategorisindeki personelin ayırt edici niteliklerinin değerlendirilmesinde sadece KATEGORİSİNDEKİ EMSALLERİNİN ALTINDA şeklinde bir değerlendirme yapılır.
Usulüne uygun olarak düzenlenen sicil belgelerinde bir sicil üstü sicil vermiş ise bu üstün; iki sicil üstü sicil vermiş ise, bu iki üstün sicil üstü değerlendirme notlarının ortalaması; üç sicil üstü sicil vermiş ise, bu üç sicil üstünün sicil üstü değerlendirme notlarının ortalaması, o yılın sicil üstü değerlendirme notunu teşkil eder. Bölüm sonucu tam sayı çıkmaz ise, iki hane yürütülür. Teğmen-Albaylarda, buna göre hesaplanan ortalama o yılki sicil notunun hesaplanmasında esas alınacak sicil üstü değerlendirme notunu teşkil eder.
100 üzerinden hesaplanan sicil üstü değerlendirme notu 95’e tahvil edilir. Personelin o sicil döneminde aldığı FYDT sonucu 60 ve üzerinde ise FYDT notu 5, aksi takdirde 0 kabul edilerek sicil üstü değerlendirme notuna eklenir. Sicil üstü değerlendirme notu ile FYDT notunun toplamı Teğmen-Albayların sicil notunu teşkil eder. Hesaplamalarda notlar tam sayı çıkmaz ise, iki hane yürütülür. General/Amiraller için sicil üstü değerlendirme notu sicil notunu ifade eder.
Birden fazla birinci, ikinci veya üçüncü sicil üstünün sicil vermesi hâlinde, bu üstlerin sicil üstü değerlendirme notlarının ortalaması, o seviyedeki sicil üstünün notunun hesabında esas alınır. Bölüm sonucu tam sayı çıkmaz ise, iki hane yürütülür.
Sicil notu % 60’ın altında olanların listeleri hazırlanır ve Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlarına onaylatılarak kademe ilerlemesi yapamayan personel olarak birliklere yayımlanır. İlerleyebileceği son maaş derece ve kademesine gelmiş bulunan personel için, bu hüküm uygulanmaz.
Sicil notu % 60’ın altında olan subayların durumları, sicil değerlendirme ve denetleme kurullarında görüşülür ve Yönetmeliğin 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre işlem yapılır.
Her subayın, sicil alma eğilimi belirlenir. Sicil alma eğiliminin belirlenmesinde, asgarî beş yıllık sicil üstü değerlendirme notu olması şartı aranır. Beş yıllık sicil üstü değerlendirme notu olmayan personelin sicil alma eğilimi hesap edilmez. Yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albay rütbeleri için sicil alma eğiliminin hesaplanmasında, üsteğmenliğe nasıptan itibaren alınan sicil üstü değerlendirme notları dikkate alınır. Belirlenen sicil alma eğilimleri ile nota tahvil sonucu bulunan o yılki sicil üstü değerlendirme notları ayrı ayrı karşılaştırılır. Sicil alma eğiliminden fazla veya düşük notu olan subayların kimlikleri tespit edilir. Bu subayların durumları sicil değerlendirme ve denetleme kurullarında görüşülür, kasıtlı veya keyfî sicil verdiği değerlendirilen sicil üstünün verdiği sicil iptal edilir. Kasıtlı veya keyfî sicil veren sicil üstleri hakkında idarî ve yasal işlem başlatılır. Yasal işlem sonucunda duruma göre bu personel bir daha sicil üstü konumuna getirilmez. İptal edilen siciller dikkate alınmaz. Ancak; Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulu vasıtasıyla veya başka bir şekilde iptal edilen sicil notu nedeniyle bu Yönetmeliğin 37 nci ve 81 inci maddelerinde belirtilen terfi/kıdemlilik esas ve şartlarından rütbe bekleme süresinin belirli oranlarında sicil notuna sahip olma şartını sağlayamayan personelin terfi/kıdemlilik işlemlerinde bu şartı sağlamış oldukları kabul edilerek işlem yapılır.
TEMEL NİTELİKLER
Temel Nitelikler Bölümünün Amacı Ve Doldurulması (Sb.Sic.Yön.32.Md.)
“Temel Nitelikler” bölümünde yer alan nitelikler, her subayda bulunması gereken ve bulunmaması hâlinde subayın Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ayrılmasını gerektirecek niteliklerdir. Bu bölümdeki nitelikler aşağıdaki esaslara göre doldurulur.
Sicil üstleri, bu bölümdeki nitelikleri o sicil yılı içerisinde gözlemler ve subayın bu niteliğe tam olarak sahip olup olmadığını değerlendirir. Niteliklerin gerektirdiği standartlara tam olarak sahip olduğu değerlendirilen subaylar için, niteliklere ait birinci kıstaslar işaretlenir.
Niteliklerden birisinin veya birden fazlasının gerektirdiği standartlara sahip olduğundan şüphe duyulan subay hakkında, nitelik veya niteliklere ait kıstaslardan ikinci “b” kıstası işaretlenir ve nedenlerine ait belge veya belgeler sicil belgesine eklenerek gönderilir.
Niteliklerden birisinin veya birden fazlasının gerektirdiği standartlara sahip olmadıklarından emin olunan subaylardan Türk Silahlı Kuvvetleri Yüksek Disiplin Kurulları Yönetmeliğindeki şartları taşıyanlar hakkında söz konusu yönetmelik hükümlerine göre işlem tesis edilir.
Niteliklerden biri veya birden fazlası, bu fıkranın (b) bendine göre işaretlenen personelin her üç sicil üstü de, mutlaka sicil belgesine işlem yapar.
Temel Nitelikler Bölümündeki Niteliklerin Olumsuz Doldurulması Durumunda Yapılacak İşlemler (Sb.Sic.Yön.33.Md.)
Temel nitelikler bölümündeki niteliklerden biri veya birden fazlası olumsuz işaretlenen personel hakkında aşağıdaki işlemler yapılır.
Sicil üstlerinin tamamının birinci niteliğin ikinci “b” kıstasını işaretlemeleri hâlinde, “Türk Silâhlı Kuvvetleri İstihbarata Karşı Koyma, Koruyucu Güvenlik ve İşbirliği Yönergesi” esaslarına göre işlem yapılır. Birinci niteliğe ait “b” kıstasının, birinci veya ikinci sicil üstlerinin sadece birisi tarafından işaretlenmesi hâlinde, üçüncü sicil üstü de bu personel hakkında sicil tanzim ederek nihaî durumu belirler ve gerekirse bu personel hakkında, aynı yönerge esaslarına göre işlem yapılır.
Sicil üstlerinden herhangi biri tarafından ikinci ve üçüncü nitelikleri, ilk defa “b” kıstası ile değerlendirilen personel, değerlendirmeyi yapan sicil üstü tarafından müteakip sicil dönemine kadar takip ve kontrol altında bulundurulur. Bu niteliklere ait “b” kıstasları aynı veya farklı sicil üstleri tarafından üst üste iki sicil dönemi işaretlenebilir. Sicil üstleri, üçüncü sicil döneminde personeli “b” kıstası ile değerlendirmez ve durumuna göre personel hakkında yasal işlem ve Türk Silahlı Kuvvetleri Yüksek Disiplin Kurulları Yönetmeliği hükümlerine göre Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası verilmesi teklifi yapar.
SİCİL DEĞERLENDİRME VE DENETLEME KURULLARI
Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurullarının Kuruluşu ve Teşkili (Sb.Sic.Yön.34.Md.)
Kuvvet Komutanlığınca hazırlanacak yönergelerde gösterilecek miktarda kadrolu personelden oluşan ve personel başkanlıkları bünyesinde yer alan “Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulları” kurulur.
Kurullarda, Kuvvet Komutanlıkları Komutanlığınca uygun görülecek rütbede liyakatli personel görevlendirilir.
Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurullarının Çalışma Esasları (Sb.Sic.Yön.35.Md.)
Sicil değerlendirme ve denetleme kurulları, Kuvvet Komutanlığınca hazırlanarak, Genelkurmay Başkanlığının uygun görüşü alındıktan sonra yürürlüğe konulacak yönergelerdeki esaslara göre çalışır. Kurul öncelikle; Kuvvet Komutanlıkları Personel Başkanlıklarınca, Yönergelerinde belirtilecek esaslar doğrultusunda problemli olarak nitelendirilecek sicil belgelerini, bilâhare geri besleme maksadıyla da diğer sicilleri inceler. Kurul, mevcut durumu değerlendirip, herhangi bir not takdirinde bulunmayacağından, çalışmalarını kuruluş bağlantısına göre yürütür. Bununla beraber değerlendirilecek personelin, kurula başkanlık eden personelden daha kıdemli olması hâlinde, Kuvvet Komutanının yetkilendireceği rütbece eşidi veya daha büyük rütbede bir başkan tayin edilir.
Sicil değerlendirme ve denetleme kurullarının yetki ve görevleri (Sb.Sic.Yön.36.Md.)
Sicil değerlendirme ve denetleme kurullarının yetki ve görevleri aşağıda belirtilmiştir:
Kurul not takdir etmez.
Personelin aldığı Sicil Üstü Değerlendirme notunun, sicil alma eğiliminden fazla veya düşük olması hâlinde nedenlerini inceler. Gerekli gördüğünde ilgili sicil üstü ile irtibata geçebilir. Kasıtlı veya keyfî verilmiş sicilleri saptar ve gerekiyorsa bunları Kuvvet Komutanının onayını müteakip iptal eder.
Sicil üstü olamayacak, kasıtlı veya keyfî sicil veren personeli tespit eder, atama ile ilgili birimlere duyurur.
Sicil notu % 60’ın altında olan, kademe ilerlemesi yapamayacak personelin durumlarını görüşür ve varsa kasıtlı veya keyfî verilen sicilleri, Kuvvet Komutanının onayını müteakip iptal eder.
Menfi sicil, gerekçe ve kanaatler ile sicil üstü değerlendirme notu ve/veya ilgili nitelikler arasında uyumsuzluk bulunan sicil belgelerini değerlendirir ve gerekiyorsa bunları Kuvvet Komutanının onayını müteakip iptal eder.
Yönetmeliğin 31 nci maddesi gereğince merkezden şahsa, yetiştirme ve eğitim sistemlerine geri besleme yapmak üzere veri sağlar.
Sitemiz Ziyaretçilerine Duyurulur !!!
Sitemizde yayımlanan yazı ve makaleler, yazarın konu hakkındaki kendi görüşlerini ihtiva etmekte olup, bu yazı ve makalelere daynarak site ziyaretçileri tarafından yapılabilecek hukuki işlemlerden dolayı yazar ve web sitemiz hukuki ve cezai olarak sorumlu tutulamaz. Hukuk bir bütünlük arz etmekte olup, web sitemizde sadece bir yönüyle dar kapsamlı olarak ele alınan bir konu hakkında, başka bir mevzuatın farklı bir sonuç doğurması mümkün olabilir. Bu yüzden hukuki iş ve işlemlerinizi yapmadan önce konunun uzmanı hukukçulara danışmanızı öneririz.
Sitemizde yayımlanan yazı ve makalelerin tüm hakları Av.Muhittin Yoran’a aittir. Bu yazı ve makaleler 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) gereğince eser mahiyetinde olup, tamamının veya bir kısmının kopyalanması, alıntı ve atıf yapılmaksızın basılı ve internet ortamında yayımlanması ancak yazılı iznimize tabidir. Bu yazı ve makaleler, FSEK kapsamında korunması için, tespit ve delil oluşturmak amacı ile 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu gereğince zaman damgası ile işaretlenmiştir.
Ancak sitemizdeki yazı ve makalelerin ilgili bölümleri avukat meslektaşlarımız tarafından dilekçelerinde, iddia ve savunmalarında serbestçe kullanılabilir.